Ορειβατικές Μπότες
Article by Lazaros KordasΤα είδη ορειβατικής μπότας -παπουτσιού και τα μυστικά για την σωστή επιλογή!
Οι ορειβατικές μπότες αποτελούν το νούμερο 1 και το σημαντικότερο κατά σειρά προτεραιότητας του ορειβατικού εξοπλισμού.
Μας προφέρουν κατά κύριο λόγο ασφάλεια, υποστήριξη στα δύσκολα τερέν - εδάφη που συναντάμε στις πεζοπορίες μας, ενώ ταυτόχρονα μας δίνουν την κατάλληλη θερμομόνωση και αδιαβροχοποίηση!
Το κύριο λάθος που κάνουμε κατά την αγορά τους είναι ότι πηγαίνοντας σε ένα μαγαζί ορειβατικού εξοπλισμού ή μέσω διαδικτύου επιλέγουμε το παπούτσι που μας αρέσει οπτικά και κινεί την αισθητική μας. Συνεπώς διαλέγουμε το νούμερο μας, σύμφωνα με αυτό που φοράμε στο αθλητικό παπούτσι της καθημερινότητας μας και το χρώμα που μας αρέσει. Έτσι καταλήγουμε με ένα παπούτσι που έχουμε πληρώσει ακριβά και κατά την διαδρομή μας το μετανιώνουμε, γιατί είναι βαρύ, μας κουράζει, γλιστράει σε πολλά σημεία της διαδρομής, είτε μας δημιουργεί πληγές σε φτέρνα και δάχτυλα!!
Πως κάνουμε λοιπόν τη σωστή επιλογή?
- Δεν αγοράζουμε ποτέ ορειβατικό παπούτσι βάση χρώματος και λογότυπου εταιρείας.
Σίγουρα υπάρχουν πολλές εταιρίες που είναι καταρτισμένες στην κατασκευή ορειβατικών παπουτσιών αλλά δεν θα πρέπει να κινούμαστε βάσει αυτού μόνο. Δεν φοράμε την εταιρεία αλλά το παπούτσι, για αυτό θα πρέπει να δίνουμε περισσότερη σημασία στα υλικά κατασκευής αυτού!
- Η επιλογή του σωστού μεγέθους είναι ίσως το πιο σημαντικό!
Ένας τρόπος για να επιλέξουμε σωστά το μέγεθος είναι να μετρήσουμε την απόσταση από το μεγάλο δάχτυλο του ποδιού μας μέχρι τη φτέρνα και να προσθέσουμε 1 νούμερο μεγαλύτερο λόγω του πρηξίματος που επέρχεται στα πόδια μας κατά την εκτέλεση μιας πεζοπορίας. Ένας δεύτερος τρόπος, όταν αγοράζουμε από φυσικό κατάστημα, φορώντας πάντα την ορειβατική μας κάλτσα, τοποθετούμαι το πόδι έτσι ώστε τα δάχτυλα μας να ακουμπάνε μπροστά και στο πίσω μέρος πρέπει να μπαίνει ίσα ίσα ο δείχτης του χεριού μας.
- Σωστή επιλογή τύπου παπουτσιού βάση δραστηριότητας.
Ανάλογα με την δραστηριότητα που επιλέγουμε στο βουνό, επιλέγουμε και το παπούτσι. Με σύντομη περιγραφή αυτές είναι κάποιες από τις κατηγορίες:
- Απλής πεζοπορίας(hiking):Αφορούν μη απαιτητικές πεζοπορίες, συνήθως μονοήμερες με ελαφρύ σακίδιο. Είναι το ορειβατικό παπούτσι που όλοι πρέπει να έχουν. Μπορεί να καλύψει στην Ελλάδα περίπου το 50%-60% των διαδρομών.
- Πολυήμερης ορειβασίας(backpacking):Ορειβατικά μποτάκια που χρησιμοποιούνται για πιο απαιτητικές διαδρομές και πολυήμερες. Διαθέτουν πιο σκληρή σόλα και αντί -κραδασμική, παρέχουν μεγαλύτερη ασφάλεια κατά την διαδρομή, γιατί εκτός από εμάς κουβαλάνε και το βάρος του σακιδίου μας.
- Αναρριχητικά(climbing):Αφορούν καθαρά την αναρρίχηση βράχων.
- Μποτάκια Υψομέτρου(Alpine):Αφορούν κυρίως το χειμερινό βουνό και την πάγο -αναρρίχηση, όπως και τις αποστολές υψομέτρου. Είναι υψηλών απαιτήσεων και προσφέρουν πολύωρη χρήση στο χιόνι και το παγωμένο τερέν, όπως και την τοποθέτηση κραμπόν.
- Τρεξίματος βουνού: Πρόκειται για αθλητικού παπούτσι ειδικά διαμορφωμένο με κατάλληλη σόλα που προφέρει μέγιστη πρόσφυση στο χώμα.
Μια από τις καλύτερες εταιρείες στην κατασκευή τέτοιου τύπου σόλας είναι η
Vibram , η οποία διαθέτει σόλες υψηλών προδιαγραφών για όλες τις κατηγορίες ορειβατικών και μη παπουτσιών. Ο καθένας από εσάς μπορεί να έχει την επιλογή της μεταποίησης - αναγόμωσης στα καινούργια του ορειβατικά μποτάκια ή ακόμα και στα παλαιά αναβαθμίζοντας τα σε υψηλών προδιαγραφών!
Για περεταίρω πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στον επίσημο αντιπρόσωπο της Vibram στην Ελλάδα την
Vibram Hellas
Επίσης είναι η πρώτη εταιρία που έφερε ένα εναλλακτικό είδος παπουτσιών τα λεγόμενα
Five Fingers,τα οποία διακρίνονται για την καινοτομία τους, το minimal ύφος αλλά ταυτόχρονα προσφέρουν στο χρήστη πλήρη αίσθηση του εδάφους. Περσότερες πληροφορίες θα βρείτε στο άρθρο εδώ:
Five Fingers by
Vibram Athens Academy
Και τέλος υπάρχουν και τα παπούτσια approach που είναι αρκετά διαδεδομένα στους ορειβάτες και ειδικότερα στους αναρριχητές καθώς προσφέρουν άνεση λόγω βάρους και είναι εύχρηστα κατά την προσέγγιση βράχων, φαραγγιών και σπηλαίων.
Λαμβάνοντας υπόψιν τα παραπάνω, όσον αφορά την
πεζοπορία -ορειβασία πρέπει να επιλέξουμε και με κάποια εξτρά κριτήρια που θα μας προφέρουν την μεγαλύτερη ασφάλεια και άνεση. Έτσι λοιπόν πριν την αγορά της ορειβατικής μας μπότας πρέπει να έχουμε στο νου μας τα εξής:
- Την εποχή που θα τα χρησιμοποιήσουμε(χειμώνας - καλοκαίρι)
Αν επιλέξουμε να εκτελέσουμε μια χειμερινή ανάβαση, η οποία θα είναι ειδικότερα σε χιονισμένο τερέν θα πρέπει να επιλέξουμε μποτάκι πιο στιβαρό και με πιο σκληρή σόλα(ημιάκαμπτο -άκαμπτο). Έτσι θα έχουμε μεγαλύτερη ασφάλεια και καλύτερο πάτημα στο χιόνι. Eνας άλλος λόγος είναι και η χρήση krampon που στις περισσότερες ημιάκαμπτες ή άκαμπτες έχει συμβατότητα με semi-fast ή fast-krampon. Επίσης παρέχουν μεγάλη αδιαβροχοποίηση και θερμομόνωση, οπότε τα πόδια μας είναι προστατευμένα και από κρυοπαγήματα. Από την άλλη όμως η χρήση αυτών κατά την καλοκαιρινή περίοδο δεν προτιμάτε γιατί είναι πάρα πολύ ζεστές, οπότε προτιμάμε μια πιο εύκαμπτη μπότα.
- Χρήση σε χαμηλό - υψηλό βουνό
Όσο ανεβαίνουμε σε υψόμετρο στο βουνό και το τερέν γίνεται πιο αλπικό ακόμα και χωρίς χιόνι, προτιμάμε πιο σκληρές και στιβαρές μπότες. Έτσι προστατεύομαι το πέλμα μας περισσότερο από το κακοτράχαλο έδαφος και επίσης προσφέρουμε καλύτερη στήριξη στα πόδια μας λόγω του βάρους του σακιδίου.
- Στιβαρότητα της μπότας: Εύκαμπτες- δύσκαμπτες-ημιάκαμπτες-άκαμπτες
Μια εύκαμπτη μπότα είναι άνετη και ελαφριά και προτιμάται για εύκολες διαδρομές χωρίς πολλές απατήσεις. Οι επόμενες κατηγορίες(δύσκαμπτες -ημιάκαμπτες -άκαμπτες) είναι πιο κατάλληλες όταν αναφερόμαστε σε ορειβατικές διαδρομές που έχουν πιο απαιτητικό τερέν. Όσο το τερέν γίνεται πιο απότομο, κακοτράχαλο και ειδικότερα χιονισμένο ή με πάγο προτιμάμε πιο άκαμπτες μπότες.
- Υλικά κατασκευής: δέρμα -συνθετικά -πλαστικές
Τα υλικά από τα οποία είναι κατασκευασμένο ένα ορειβατικό μποτάκι, επηρεάζουν το βάρος, τη διαπνοή, την ανθεκτικότητα και την αντοχή του στο νερό. Τα μποτάκια από δέρμα σε γενικές γραμμές είναι πιο ανθεκτικά, κατάλληλα για πολυήμερες εκδρομές αλλά και για ανώμαλο τερέν. Το μειονέκτημα τους όμως είναι ότι πρέπει να φορεθούν αρκετές φορές μέχρι να μαλακώσει το δέρμα και να το συνηθίσουμε. Τα μποτάκια κατασκευασμένα από συνθετικά υλικά είναι κυρίως ελαφρύτερα και στεγνώνουν πιο γρήγορα, αλλά είναι λιγότερο ανθεκτικά. Τέλος οι πλαστικές μπότες προσφέρουν την καλύτερη αδιαβροχοποίηση, αλλά δεν έχουν καθόλου διαπνοή!
- Αδιαβροχοποίηση: Διαπνέουσες με μεμβράνη Core-Tex, διαπνέουσες φυσικές -Αδιάβροχες
Η αδιαβροχοποίηση επιτυγχάνεται με εφαρμογή κάποιου υλικού πάνω στο εξωτερικό υλικό της μπότας και στις ραφές της( πχ ειδικό κερί, λάδι ή σπρέι αδιαβροχοποίησης), είτε με αδιάβροχη και διαπνέουσα μεμβράνη, τοποθετημένη μεταξύ της φόδρας και του εξωτερικού υλικού.
Η αδιάβροχη μεμβράνη επιτρέπει να βγαίνουν οι υδρατμοί του ιδρώτα και ταυτόχρονα απαγορεύει να μπαίνει το νερό. Η διαπνοή μιας αδιάβροχης μεμβράνης, μειώνεται δραματικά από τη συσσώρευση σκόνης, λάσπης, κλπ.
Οι ορειβατικές μπότες αποτελούν όπως είπαμε το νούμερο 1 στον εξοπλισμό μας και κατά την αγορά τους πρέπει πάντα να θυμόμαστε:
Γενικός κανόνας: Ότι χάνεται σε άνεση, κερδίζεται σε ακρίβεια, στιβαρότητα και ΑΣΦΑΛΕΙΑ!!